खिडकी पलीकडचं जग (भाग 2)

खिडकी पलीकडचं जग

भाग 2

खिडकी पलीकडचं जग
भाग 2
मात्र खोल मनात गौरीला कुठेतरी खात्री वाटत होती की तिने त्या मैदानावर मुलांना बघितले होते. ती दुसऱ्या दिवशीच्या संध्याकाळची वाट पाहात होती. साधारण पाचची वेळ झाली आणि गौरीची आई आणि ती खिडकीतून त्या मैदानाकड़े डोळे लावून बसल्या. पाचचे साडे पाच झाले... साडे पाचचे सहा. पण त्या मैदानावर चिटपाखरुही दिसले नाही. गौरी खूपच हिरमुसली. तिच्या आईने तिची समजूत काढली की आदल्या दिवशी नक्कीच गौरीचा डोळा लागला असणार आणि त्या झोपेत तिला तो भास झाला असणार. असेच दोन-तीन दिवस गेले. गौरी रोज संध्याकाळी त्या खिडकीतून बाहेर मैदानाकडे बघत होती. पण तिला परत तिथे कोणीही खेळतानाच काय पण साधे उभे असलेले देखील दिसले नाही. आता मात्र गौरीलासुद्धा आई म्हणते ते खरे वाटायला लागले. तिने त्या मैदानावर आपल्यला कोणी दिसेल या विचाराचा नाद सोडला.

दिवस जात होते. गौरी आता त्या घराला आणि तिच्या खोलीला रुळली होती. ती आता स्वतःहून आपल्या व्हील चेअरवर बसायला लागली होती. आईला लहान लहान कामात काही ना काही मदत करणे आणि चित्र काढत बसणे असे गौरीचे दिवस जात होते. एक दिवस गौरी आणि तिची आई दुपारी गप्पा मारत जेवत होत्या तेव्हा शेजारच्या मावशींनी दार वाजवले. गौरीच्या आईने उठून दार उघडले आणि म्हणाली,"अरे मावशी तुम्ही या वेळेला कशा? बसा ना. जेवता का आमच्या बरोबर?" त्यावर हसत हसत मावशी म्हणल्या, "अहो गौरीची आई बसते कसली, बारीच कामं आहेत. आज न मी हळदी-कुंकु ठेवल आहे संध्याकाळी. त्याचच आमंत्रण करायला आले होते. तुम्ही नक्की या हं." आणि मग गौरीकडे वळून त्या म्हणल्या," गौरी तू पण ये न. तुलाही थोड़ा बदल होईल." काकुंनी प्रेमाने आमंत्रण केले.

"येते हं काकू." गौरी हसत म्हणाली.

संध्याकाळी पाचच्या सुमारास गौरीची आई तयार झाली आणि व्हील चेयर गौरीजवळ आणून म्हणाली,"चल बेटा. मावशी वाट बघत असतील. हळदी-कुंकवाला जाऊन येऊ."

गौरी हसली आणि म्हणाली,"आई तू जाऊन ये. मी घरीच थांबते. अग आज बाबा लवकर येणार म्हणाले आहेत नं? उगाच त्यांचा गोंधळ व्हायला नको." गौरीला व्हील चेअरवर बसून हळदी-कुंकवाला जायचे नव्हते. कारण मावशी जरी चांगल्या असल्या आणि त्यांनी गौरी समोर कधी तिच्या अपघाताबद्दल विषय काढला नसला तरी नवीन येणाऱ्या बायकांनी तिच्या आईला गौरीबद्द्ल प्रश्न विचारलेच असते. गौरीला ते सगळे परत एकदा ऐकायचे नव्हते. परत त्याच यातना अनुभवायच्या नव्हत्या; आणि आईला पण त्यांना उत्तर देताना त्रास झाला असता हे गौरीला चांगले माहित होते. म्हणून मग बाबा लवकर येणार आहेत अस सांगून तिने जाणे टाळले होते. गौरीची आई देखील अलीकडे तिच्या बाबतीत फारच हळवी झाली होती. म्हणून मग ती बरं म्हणाली आणि लवकरच येते असं सांगून मावशींकडे गेली. काही दिवसांपूर्वी गौरीने खिडकी बाहेर जे जीवंत मैदान बघितलं होतं, ते तिच्या मनात खोल घर करून बसलं होतं. त्यामुळे तिने त्याचं जसं आठवेल तसं चित्र काढायला घेतलं होतं. आई निघाल्यावर तिने ड्राइंग बोर्ड पुढे ओढला आणि चित्र काढण्यात गढुन गेली.

बहुतेक अवघी पाच मिनिटं झाली असतील-नसतील आणि तिला खिडकीबाहेरुन मुलांच्या खेळण्याचा कोलाहल ऐकू यायला लागला. त्या गोंगाटाने गौरी दचकली. तिची नजर खिड़की बाहेर वळली आणि तिला आश्चर्याचा धक्का बसला. तिने काही दिवसांपूर्वी बघितलेलं जीवंत मैदान परत तसंच मुला-माणसांनी भरलं होतं. तोच गोंगाट... तसेच मुलांनी खेळ खेळणं.. मोठ्या लोकांचं बसून गप्पा मारणं. गौरीला आश्चर्याचा धक्का बसला आणि त्याचवेळी खूप आनंद देखील झाला. ती टक लावून त्या जिवंत झालेल्या मैदानाकडे बघत बसली. बराच वेळ झाला. हळूहळू अंधार पडायला लागला. एक-एक करत सगळे मैदानावरुन बाहेर पडायला लागले. मैदानाच्या आजूबाजूला असलेल्या घरांमधून लुकलुकते दिवे दिसायला लागले. तेव्हा गौरीच्या लक्षात आलं की त्या मैदानाच्या आजू-बाजूला थोडी दूर वाटतील अशी घरं देखील आहेत. ती घरं बघून गौरी थोडीशी गोंधळली. एरवी ही घरं आपल्यला कशी दिसली नाहीत असा विचार तिच्या मनात आला. हळूहळू तिथली सगळी मंडळी निघून गेली आणि ते मैदाना रिकामं झालं. आता त्या मैदानावरचा अंधार देखील भलताच दाटला होता.

'बहुतेक तीन-एक तास आपण त्या मैदानावरच्या मुलांच्या खेळाकडे बघण्यात रमलो होतो वाटतं. अरे! इतका वेळ झाला तर मग अजुन आई कशी नाही आली?' गौरीच्या मनात आलं. तिने मैदानावरची नजर हटवली आणि घड्याळात बघितलं. ती घड्याळ बघुन दचकली. जेम-तेम साडे सहा झाले होते. म्हणजे आई जाऊन फ़क्त दिड तास!

'हे कस शक्य आहे? मी कित्तितरी वेळ बसले होते मैदानावरची गंमत बघत. अगदी मैदानावर अंधार होईपर्यंत. तरी फ़क्त दीड तासच झाला?' गौरी विचार करत होती. तिने परत मैदानाकड़े वळून बघितलं. आता मैदाना रिकामं झालं होतं; पण ते आता एरवी सारखं रिकामं आणि एकटं वाटत नव्हतं. मस्ती करून दमलेल्या लहान मुलासारखं शांत झालं होतं. मैदानाच्या आजूबाजूच्या पण थोडं दूर असणाऱ्या घरांमधून येणारा मंद प्रकाश तिला जाणवत होता.

"गौरी काय बघते आहेस ग त्या मैदानाकड़े? मी दोनदा हाक मारली. पण तुझ लक्षच नाही." गौरीच्या आईने तिच्या खांद्यावर हात ठेवत म्हंटलं. गौरी आईच्या आवाजाने भानावर आली. तिने आईकडे बघितलं. तिच्या मनात आलं की सांगून टाकावा आपला अनुभव आईला. पण मग ती थांबली. अजुन तिलाही हा प्रकार नक्की काय आहे ते समजलं नव्हतं. आज तिने जे बघितलं होतं ते खरं होतं. कोणताही भास किंवा स्वप्न किंवा कल्पनाविलास नव्हता; याची तिला खात्री होती. पण मग मधले काही दिवस आपल्याला ते मैदान अस हसरं-खेळतं असलेलं का नाही दिसलं? तिला या प्रश्नाचं उत्तर शोधायच होतं. तिने ठरवलं की नीट उलगडा होईपर्यंत कोणालाही काहीच सांगायचं नाही. असा विचार करत असताना तिची नजर परत एकदा त्या मैदानाच्या दिशेने वळली आणि परत एकदा तिला आश्चर्याचा धक्का बसला. कारण काही वेळा पूर्वी गौरीने त्या मैदानाच्या आजूबाजूला जी घरं बघितली होती आणि त्या घरांमधला मंद उजेड तिच्या डोळ्यांना दिसला होता ती घरं आता तिथे नव्हती. मग मात्र तिच्या मनातला विचार अगदीच पक्का झाला.

ती आईकडे बघुन हसली आणि म्हणाली,"काही नाही ग; चित्र काढण्यात मग्न होते. तर त्याबाजूने काहीतरी आवाज आला अस वाटलं म्हणून बघत होते; तेवढ्यात तू आलीस." आई तिच्याकडे बघुन हसली आणि 'बरं' म्हणाली. मग त्या दोघी गप्पा मारत बसल्या. थोड्या वेळात बाबा पण आले आणि एकूण घरातला माहोल बदलून गेला. इच्छा असुही गौरी तिला आलेल्या अनुभवाचा विचार करू शकली नाही किंवा मानतली शंका आई-बाबांकडे बोलू देखील शकली नाही.

रात्री आई-बाबांबरोबर जेवण वगैरे सगळं आटपुन गौरी आपल्या गादीवर आडवी झाली आणि मग तिला तिच्या संध्याकाळच्या अनुभवावर विचार करायला वेळ मिळाला. 'काय होत ते? चार दिवसांपूर्वी आपल्याला ते मैदाना गजबजलेलं दिसलं आणि आज पण. मग मधले दिवस का नाही दिसलं? हा नक्की काय प्रकार आहे?' गौरी विचार करत होती. ती तशी समंजस मुलगी होती. त्यामुळे उगाच भुताटकी असेल असा विचारही तिच्या मनाला शिवला नाही. मात्र हे असं मध्येच मैदानावर खूपसे लोक दिसतात आणि ते ही रोज नाही तर अचानक एखाद्या दिवशी हे का? त्याचा उलगडा तिला होत नव्हता. असाच विचार करताना तिच्या अचानक लक्षात आल की पहिल्यांदा तिला तिथे माणसं दिसली तेव्हा ती तिच्या घरात एकटीच् होती. आणि आज पण तिची आई हळदी कुंकवासाठी गेली होती त्यामुळे गौरी घरात एकटीच होती. पहिल्यांदा तिला जेव्हा त्या मैदानावर लोक दिसले हे तिने आईला सांगितलं त्यानंतर ते परत दिसतात का याची वाट तिने आणि आईने मिळून बघितली होती. दोघीही खिडकीत बसून गप्पा मारत त्या मैदानाकडे बघायच्या; हे गौरीला लक्षात आलं.

'म्हणजे फ़क्त मला दिसतं ते सगळं!' हा विचार मनात येताच गौरी एकदम खुलली. अवघी सोळा-सतरा वर्षांची मुलगी. अचानक झालेल्या अपघाताने कायमची अधु झालेली. नवीन जागा. ना मित्र-मैत्रिणी... ना कुठे जाणं-येणं. त्यामुळे अपघातानंतर तिच्या आयुष्यात यापुढे कधी काहीतरी वेगळं... थरारक घडेल याची तिने आशाच सोडली होती. अचानक हे एक वेगळ गुपित... फ़क्त तिचंच असं.... तिला मिळालं होतं. त्या नवीन शोधामुळे खूप खुश झाली होती गौरी. मात्र आपल्याला लागलेल्या या शोधाची खात्री करून घ्यायला हवी हे देखील तिच्या मनात आलं. दुसऱ्या दिवशीची संध्याकाळ कधी एकदा होते याचा विचार करत करतच गौरी त्या रात्री झोपली. झोपेतसुद्धा तिला त्या मैदानाची स्वप्नं पडत होती आणि ती खुदखुदून हसत होती.

गौरी दुसऱ्या दिवशी सकाळपासूनच संध्याकाळचे पाच वाजायची वाट पाहात होती. आज तिचं कशातही लक्ष लागत नव्हतं. ती आईशी गप्पा मारत होती पण तरीही तिचं लक्ष सारखं घड्याळाकडे लागलं होतं. एकदा तर आईने तिला विचारलं देखील,"काय गं गौरी सारखं घड्याळाकडे का बघते आहेस?" आईने असं विचारता क्षणीच आपली अधीरता आईच्या लक्षात आली तर कदचीत आपल्या मनात असलेलं आपल्याला करता येणार नाही; हे गौरीच्या लक्षात आलं. मग उगाच सारवासारव केल्यासारखी ती म्हणाली,"काही नाही गं आई... आज थोडा कंटाळाच आला आहे. आजचा दिवस फारच सावकाश सरकतो आहे असं वाटतं आहे. म्हणून मी सारखी घड्याळाकडे बघते आहे इतकंच." आईला खरंच वाटलं की आज गौरी कंटाळलेली आहे. त्यामुळे तिने मनात ठरवलं की आज गौरीला घेऊन कुठेतरी बाहेर जायचं संध्याकाळी. अर्थात आईला माहित नव्हतं की गौरीने संध्याकाळसाठी काय करायचं ते अगोदरच ठरवून ठेवलं आहे.

साधारण पावणे पाच वाजता तिने आईला हाक मारली आणि म्हणाली, "आई, अग माझे ऑइल पेंट्स संपले आहेत. आणून देतेस का गं?"

गौरीच्या आईला कळेना की अचानक गौरी ओईल पेंट्स का मागते आहे. ती गौरी जवळ येऊन म्हणाली,"अग आता गेले तर उशीर होईल. ऑइल पेंट्स जवळ नाही नं मिळत. एक काम करुया. तू पण तयार हो. आपण दोघी जाऊन घेऊन येऊ. त्या निमित्ताने तू घराबाहेर पडशील आणि तुला देखील बरं वाटेल. चालेल?" आईचं बोलणं एकून गौरीची पंचाईत झाली. कारण गौरीला आईने एकटीनेच जायला हवं होतं. त्यामुळे मग तिने हट्ट धरला. "मला आत्ताच हवेत ते कलर्स. असं काय करतेस? मी तयार होणार आणि मग आपण निघणार. त्यात कितीतरी वेळ जाईल. मला आताच त्या कलर्सनी रंगवायचं आहे हे चित्र. तू एकटीच गेलीस तर तासाभरात येशीलसुद्धा. आण नं प्लीज."

आईला तिचं मन मोडवेना; म्हणून मग तिने एकटीनेच जाऊन येणं मान्य केलं. म्हणाली,"बर मी पटकन जाऊन येते. शेजारच्या मावशींना सांगून जाते. त्यांना हाक मार हं काही लागल तर." गौरी खुशीत 'हो' म्हणाली आणि तिची आई पटकन तयारी करून बाहेर पडली. आईने दरवाजा ओढुन घेतला आणि गौरीने पराकोटीच्या उत्सुकतेने मैदानाच्या दिशेने मान वळवली................

.............मैदानावर मुलांचा खेळ रंगात आला होता. मोठी माणसं कुठे गप्पा... कुठे पाय मोकळे करायला चालणं अशी विखुरली होती. ते दृश्य बघून गौरी हरकून घेली. 'आपला अंदाज बरोबर आहे तर. आई असताना हे दृश्य नाही दिसत.' तिच्या मनात आलं,'पण मला तर रोज हे बघायला आवडेल. मी आता खेळू शकत नसले, तरी या मुलांना खेळताना बघून खूप बरं वाटेल मला.' गौरी मनात विचार करत हसत होती. आणि अचानक तिच्या मनात आलं,'पण रोज कस आईला बाहेर पाठवणार? आणि तिला हे सांगितलं तरी तिला हे कुठे पटणार?' गौरी विचारात पडली. ती त्या मैदानाकड़े बघत बसली होती. थोड्यावेळाने तिला घराच दार उघडण्याचा आवाज आला म्हणून तिने वळून दाराकडे बघितलं. आई काहीतरी बोलत गौरीच्या खोलीच्या दिशेने येत होती. आई आलेली बघून गौरीने परत मैदानाच्या दिशेने मान फिरवली. ते रिकामं होतं. स्विच ऑफ करून जसा आपण टी. व्ही. बंद करतो... तस काहिसं. गौरीला मनातून माहित होतं की हे असंच होणार आहे. पण तरीही ती थोड़ी हिरमुसली. अर्थात ते तिने आईला कळू दिलं नाही. कारण बिचारी आई केवळ गौरीने हट्ट केला होता म्हणून बाजारात जाऊन तिचे ऑइल कलर्स घेऊन आली होती. तिने हसत आईकडे बघितलं आणि तिने आणलेले ओईल पेंट घेऊन पुढ्यातलं चित्र रंगवायला घेतलं.

असेच अजून दोन-तीन दिवस गेले. आई घरातच असल्याने गौरीला मैदानावर खेळणारी मुलं दिसली नव्हती; आणि त्या विचाराने गौरी मनातून थोडी दु:खी होती. मात्र तिने ते आईला कळू दिलं नव्हतं. गौरीची आई त्यादिवाशी सकाळी कोपऱ्यावरच्या वाण्याकडे गेली होती. नेमका अवेळी अचानक पाऊस आला होता आणि त्यात ती भिजली होती. त्यामुळे गौरीच्या आईला दुपारी अंगात जरा कणकण जाणवली. म्हणून मग गौरीला सांगून आणि औषध घेऊन तिची आई दुसऱ्या खोलीत दुपार पासूनच झोपली होती. चारचा सुमार होता. गौरी तिचं चित्र पूर्ण करत बसली होती. गौरीचं सहज मैदानाकडे लक्ष गेलं आणि तिला धक्काच बसला. कारण नेहेमीची सवाय असल्यासारखी हळूहळू मैदानावर मूलं जमायला लागली होती. फ़क्त मुलंच नाही तर नेहेमी प्रमाणे मोठी माणसं देखिल मैदानावर आली होती. आता मात्र गौरीच्या आश्चर्याला पारावार उरला नाही. तिच्या मानत आलं,' घरात आई आहे आणि तरीही आपल्यला या मैदानावरची ही सर्व मंडळी कशी दिसत आहेत? त्यात आता जेमतेम चार वाजलेत आणि इतक्या लवकर कशी आली ही मुलं खेळायला? गौरीच्या मनात एका मागून एक विचार यायला लागले. पण मग गौरीच्या लक्षात आल की बाहेर मैदाना जवळ उन्हाचा तडाखा चार सारखा वाटत नव्हता. मात्र घरातलं घड्याळ चारची वेळ दाखवत होतं आणि एरवी चार वाजता जसं वातावरण असत तसंच वातावरण घरात होतं. हा वेळेचा फरक कसा ते गौरीला कळेना. ती विचार करायला लागली आणि तिच्या लक्षात आलं की मागच्या दोन्ही वेळेला आपल्याकडे संध्याकाळचे सहा वाजतात न वाजतात तोवर हे मैदान मोकळं व्हायला लागलं होतं. म्हणजे कदाचित याचं घड्याळ आपल्यापेक्षा थोडं पुढे आहे की काय?'

मैदानावर नजर खिळवून गौरी विचार करत होती. समोर जी लोकं दिसत होती त्यांच्या घडाळ्यात किती वाजले असतील याचा अंदाज तिला नव्हता. पण तिच्या घरातल्या घडाळ्यात जेम तेम चारच वाजले होते. याचा अर्थ त्याचं घडयाळ आपल्यापेक्षा थोडं पुढे आहे हे तिच्या लक्षात आलं होतं. हा विचार मनात पक्का झाला आणि मग मात्र गौरीने स्वतःचे असे ठोकताळे बांधायला सुरवात केली. एक म्हणजे फ़क्त तिलाच ते जीवंत मैदान, तिथे खेळणारी मुलं आणि माणसं दिसतात. आज आई घरात आहे पण ती दुसऱ्या खोलीत झोपलेली आहे. म्हणजे ही लोकं ज्यावेळी या मैदानावर यायला सुरवात करतात त्यावेळी गौरी खोलीत एकटी हवी आणि सारखं कोणी त्रास देणारं नको. आता गौरीला त्या ऐकूण प्रकाराचा विचार करण्यात आणि त्या मैदानावरच्या लोकांचा शोध घेण्यात अजुन गंमत वाटायला लागली. आता तिला तिची उत्सुकता स्वस्थ बसु देत नव्हती. पण त्या लोकांबद्दल अजून जाणून घ्यायचं तर गौरीला घरात एकटं असणं आवश्यक होतं. कारण आज आईला बरं नव्हतं म्हणून ती दुसऱ्या खोलीत झोपलेली होती. नाहीतर तिची आई सतत गौरीच्या भोवतीच असायची. आणि आई घरात असताना गौरी काहीच करू शकत नव्हती.

गौरीने विचार करून गप्पा मारताना हळूहळू आईला पटवून दिलं की तिने सतत गौरीचा विचार करत राहाणं बरोबर नाही. थोडं घराबाहेर पड़लं पाहिजे. गौरीमुळे ती खूप अडकून पडली आहे. पूर्वी मुंबईला असताना तिची आई एका सेवाभावी संस्थेमध्ये मदत म्हणून त्यांचं ऑफिस सांभाळायला जायची रोज. ३-४ तासाचं काम होतं. पण त्यामुळे तिची आईदेखील थोडी बिझी असायची. तसच इथे देखील तिने काही करावं असं गौरीने सुचवालं. पण तिची आई गौरीला सोडून कुठे लांब जायला तयार नव्हती. पण मग यावर गौरीनेच एक तोडगा शोधून काढला.

रोज संध्याकाळी शेजारच्या मावशींकडे आजुबाजूची मूलं गणपती स्तोत्र, मारुती स्तोत्र, पाढे वगैरे म्हणायला जमायची. तास-दीड तासाचा कार्यक्रम. गौरेने आईला सुचवलं की ती मावशींना मदत करायला शेजारी जाऊ शकते. मावशींचं घर शेजारीच होत. त्यामुळे आई कुठे लांब जाण्याच्या प्रश्न नव्हता. आणि गौरी अगोदर दोन-तीन दिवस आईबरोबर गेली. आईला ते सगळं आवडतं आहे हे लक्षात आल्यावर हळूच तिने अंग काढून घेतलं. तिने आईला समजावलं की असं खूप वेळ व्हील चेअर मध्ये बसायची तिला सवय नसल्याने तिला त्रास होतो. आईलादेखील ते पटलं. आणि मग गौरी घरीच थांबली; आणि आईला जायला भाग पाडलं. हळूहळू आईला पण सवय झाली. आणि गौरीला स्वर्ग सापडल्याचा आनंद झाला.

मग मात्र गौरी रोज संध्याकाळी आई गेल्या बरोबर खिडकीत बसून त्या मुलांचं निरिक्षण करायची. त्याच मैदानाची वेगवेगळी चित्रं काढायला तिने सुरवात केली. प्रत्येक वेळचे चित्रातले बारकावे वेगळे असायचे. एक दिवस ती अशीच निरिक्षण करत बसली होती; आणि अचानक त्या मैदानावर फुटबॉल खेळणाऱ्या मुलांचा बॉल गौरीच्या खिड़कीच्या दिशेने आला. गौरी थोड़ी दचकली. पण तिचं मत होतं की ती काही त्यांना दिसणार नाही. कारण आतापर्यंत तिला हे लक्षात आलं होतं की ते जग वेगळं होतं. तिची खिड़की हा केवळ त्या जगात डोकावायचा एक लहानसा झरोका होता. तिचं त्या जगात काहीही स्थान नव्हतं. त्यामुळे तिला कोणी बघू देखील शकणार नव्हतं. म्हणून मग बॉल तिच्या दिशेने येऊनही गौरी शांत होती.

"ए बॉल तुझ्या खिड़कीत आला आहे. टाक ना...." त्या आवाजाने आणि समोर कंबरेवर हात ठेऊन उभ्या मुलाकडे बघुन मात्र गौरी पुरती गडबडली.

"क...काय? कोण?..... मी? म्हणजे ... मला म्हणालास?" गौरीने अडखळत विचारलं. ती पुरती गोंधळून गेली होती. तिच्या मनातला समज चुकीचा आहे हे तिच्या लक्षात येऊनही तिला ते पचत नव्हते.

"हो... कमाल करतेस. खिड़कीत तूच बसली आहेस न? मग दुसऱ्या कोणाला कसं सांगेन?" तो मुलगा सहज आवाजात म्हणाला.

"तुला मी दिसते आहे?" तिने आश्चर्याने विचारलं.

"तू वेडी आहेस का? तू दिसत नसतीस तर मी काय हवेशी बोलतो आहे का?" त्याने हसत उत्तर दिलं. " नेहमीच बघतो मी तुला. तशी रोज दिसतेस अलीकडे. पण अगोदर जेव्हा दिसली होतीस तेव्हा मला आश्चर्य वाटलं होतं. तुझ्याशी बोलायचं ठरवलं होतं, पण मग तू दुसऱ्या दिवशी दिसलीच नाहीस. मग मधेच एक दिवस दिसलीस. परत गायब. मग मी तुझा नाद सोडला. अलीकडे मात्र रोज दिसत असतेस. पण तू कधी खेळायला येत नाहीस. एकदा येणार पण होतो तुला विचारायला. पण दादाजी नको म्हणाले. आणि तसंही हे मैदान म्हणजे आमची सीमा रेषा आहे असं म्हंटलं जातं. इथपर्यंत येण्याची वेगळी परवानगी घ्यावी लागते. म्हणून मग उगाच माझ्या हातून काही चूक व्हायला नको असा विचार केला आणि मग नाही आलो. शिवाय दादाजी म्हणाले तू आपणहुन हाक मारशील आणि येशिल तेच चांगलं. पटल ते मला. म्हणून तू हाक मारायची वाट बघत होतो. आज मात्र आमचा बॉल आला आहे तुझ्या खिडकीजवळ. त्या निमित्ताने निदान तुझ्याशी बोलतो तरी आहे. बरं ते जाऊ दे. तो बॉल टाक. आमचा खेळ खोळंबला आहे;" तो मुलगा रोजची ओळख असल्या सारखा गौरीशी बोलत होता. गौरी मात्र आश्चर्याने पार गारद झाली होती. तिने काही न बोलता बॉल टाकला. त्या मुलाने झेलला आणि परत मैदानाकड़े पळाला.

'मी पण त्यांना दिसते? गेले अनेक दिवस....? असं तो मुलगा म्हणाला खरं. पण असं कसं? दादाजी कोण असतील? त्यांनी असं का सांगितलं की मी हाक मारेपर्यंत थांबायचं? तो मुलगा म्हणाला हे मैदान एक सीमारेषा आहे... म्हणजे नक्की काय? हे एकूण काय असेल?' गौरी जाम गोंधळली होती; पण घाबरली मात्र नव्हती. ती विचार करत होती. विचार करण्यात किती वेळ गेला ते तिच्या लक्षात आलं नाही. पण थोड्या वेळाने तिची आई आली आणि मग बाबा देखील आले. आई-बाबा असताना त्यांच्याशी अगदी नेहेमीसारखं वागत-बोलत होती ती. पण तिचं आंतर मन सतत विचार करत होतं. तिचं वयच असं होतं की तिची उत्सुकता तिला स्वस्थ बसु देत नव्हती. आणि मग तिने स्वतःच हाक मारायच ठरवलं.

"ए..... ए... शुक-शुक... ए मुलगा......" गौरीने हाक मारली.

काल बॉल घेऊन जाणाऱ्या त्या मुलाने वळून बघितलं. त्याने तिच्या दिशेने हात हलवला आणि धावत येऊन तिच्या समोर उभा राहिला.

"ए शुक-शुक काय? मला नाव आहे." कंबरेवर हात ठेऊन तो म्हणाला.

"अरे पण मला माहीत नाही न तुझ नाव..." गौरी हसत म्हणाली.

"ओरस..." तो शांतपणे म्हणाला.

"काय?" गौरी गोंधळून म्हणाली.

"माझ नाव ग... ओ...र...स... आणि तुझं?" तो म्हणाला.

"गौरी" तिने उत्तर दिलं.

"काय? ग...व...री? असं कसं नाव?" त्याचा चेहरा गोंधळाला होता. "बरं. ते जाऊ दे. येतेस खेळायला?" त्याने विचारलं आणि एकदम दाताखाली जीभ चावली. त्याने कसानुसा चेहेरा करत इथे-तिथे बघितलं.

"नाही जमणार रे..." गौरी दुःखी होत म्हणाली. "आणि असा का केलास चेहेरा?" तिने विचारलं.

"अग मी तुला पहिल्यांदा बघितलं ना तेव्हा मला खूप आश्चर्य वाटलं होतं. मग अचानक तू गायब होतिस काही दिवस. मग एक दिवस परत दिसलिस आणि मग रोज दिसायला लागलीस. मी हे सगळ दादाजिंना सांगितलं....." ओरस बोलत होता. त्याला मध्येच थांबवत गौरीने विचारलं,"हे दादाजी कोण रे?"

"आहेत... अम्.... म्हणजे ते एक आहेत त्यांना आम्ही सगळेच दादाजी म्हणतो. सगळे म्हणजे माझ्याहून मोठेसुद्धा आणि माझ्याहून लहानसुद्धा. ते आमच्यातले खूप काहीतरी आहेत. त्यांना मी जेव्हा सांगितलं तू दिसतेस तेव्हा ते म्हणाले अस होत कधी-कधी. नकळत एखादी खिड़की दिसते उघडलेली. जरी ती खिडकी दोन्ही बाजूंनी उघडलेली असली तरी आमच्या बाजूने बोलायला सुरवात करणं योग्य नाही असं ते म्हणाले. आणि म्हणाले की तू स्वतः बोलेपर्यंत नाही बोलायचं. म्हणून तर मी खूप वाट बघितली की तू बोलशील. पण तू नुसतीच् बघत बसलेली असायचीस. एक गंमत सांगू? कोणाला सांगू नकोस हं... पण मी काल मुद्धाम बॉल इथे मारला आणि त्या निमित्ताने आलो इथे तुझ्यासमोर. बघ, झाला की नाही उपयोग. लागलो की नाही आपण बोलायला. मला वाटलं होतं कोणाला कळणार नाही मी मुद्दाम बॉल याबजुला मारला आहे. पण दादाजिंपासून काहीच लपत नाही. दादाजींच्या ते लक्षात आलं की मी मुद्धाम बॉल इथे मारला होता. ते म्हणाले मला ... ओरस मला कळलं बर का... बास इतकंच! तसा मी त्यांचा लाडका आहे न. त्यामुळे रागावले नाहीत." तो....ओरस... हसत म्हणाला.

ते सगळं ऐकून गौरी थोड़ी गोंधळली. पण मग हसून म्हणाली,"बरं झालं तू स्वतःहून मला हाक मारलीस. अरे मला वाटायचं की फ़क्त मलाच तुम्ही दिसता. तुम्हाला मी दिसत असेन असं वाटलंच नाही; नाहीतर कधीच हाक मारली असती."

त्यावर ओरस हसला. "ग.....व.....री... चल येतेस खेळायला?" असं ओरसने विचारलं आणि गौरी एकदम गप्प झाली.

"का ग तुला खेळायला नाही आवडत?" तिला असं अचानक गप झालेलं बघून त्याने विचारलं.

"ओरस माझ नाव न गौरी आहे रे... ग...व...री... नको ना म्हणुस. शेणाच्या गवऱ्यांसारखं वाटतं." गौरी म्हणाली... "आणि किनै मला पण खूप आवडतं खेळायला. पण... पण किनै मी कंबरेखालुन अधु आहे. त्यामुळे मी नाही येऊ शकणार खेळायला." गौरीने खालच्या आवाजात सांगितलं.

"अधु? म्हणजे?" ओरसने गोंधळून विचारलं. अगोदर गौरीला वाटलं तो तिच्या अधू असण्याची चेष्टा करतो आहे आणि तिला राग आला. पण मग त्याचा गोंधळलेला चेहेरा बघुन ती म्हणाली,"अरे म्हणजे मी कमरेखालुन हलु शकत नाही."

"अरे?असं कसं? का नाही? सगळेच कमरे खालून हलू शकतात. मग तू का नाही?" आता ओरस अजुन गोंधळला.

"माझा एक अपघात झाला होता." तिने उत्तर दिलं.

"अपघात? म्हणजे?" त्याने परत विचारलं. आता मात्र गौरी थोड़ी वैतागली. "जा विचार तुझ्या त्या दादाजिंना. तू म्हणतोस न त्यांना सगळं कळतं? मग त्यांना अपघात म्हणजे काय ते पण सांगता येईल तुला. मला याहून जास्त नाही समजावता येत." अस म्हणून गप बसली.

"हो ग. त्यांना न सगळं कळतं आणि माहीत असतं. त्यांनी खूप जास्त प्रवाह बघितले आहेत." ओरस म्हणाला.

"प्रवाह? म्हणजे? तुमच्याकडे खूप नद्या आहेत का?" आता न समजण्याची पाळी गौरीची होती.

"अग नद्या नाही ग. अग प्रवाह.. म्हणजे हा जो आहे तो.. म्हणजे आपण हे जे करतो ते..." ओरस त्याच्या परीने समजावत होता. आता समजावायची पाळी त्याची होती न. त्यांच्या गप्पा अजूनही लांबल्या असत्या. पण अचानक एक मोठी शीळ वाजली आणि त्याने डोळे विस्फारुन मैदानाच्या दिशेने वळून बघितलं. शिळेचा आवाज ऐकताच सगळे परत निघाले होते. त्याने तिला घाईघाईने अच्छा असा हात केला आणि बोलतानाचं वाक्य अर्धवट सोडून तो मैदानाच्या दिशेने धुम पळाला.

गौरीने पण "बाय" म्हंटलं. पण बहुतेक त्याला ते एकु नाही गेलं. तिने मान आत वळवुन घरात बघितलं. अजुन आई आली नव्हती. तिने हलकासा निश्वास टाकला. 'ओरसशी बोलण्याच्या नादात आपण आपलं घर आणि आई-बाबा विसरलो होतो. हे बरोबर नाही. सांभाळलं पाहिजे.' तिच्या मनात आलं. तेवढ्यात आई आलीच आणि मग इतर विचार बाजूला ठेवत गौरी आईशी गप्पा मारण्यात मग्न झाली.

असेच काही दिवस गेले. ओरस तिच्या खिडकीकडे रोज यायला लागला होता. तो आणि गौरी रोज गप्पा मारायला लागले होते. आता गौरीची ओरसशी छान गट्टी देखील जमली होती. त्याचे दादाजी म्हणजे त्याचे खरे आजोबा नव्हते हे एव्हाना गौरीच्या लक्षात आले होते. ते त्यांच्या जगातले एक अत्यंत जुने गृहस्थ होते. त्यांना सगळेच 'दादाजी' म्हणायचे कारण त्यांनी त्या जगातल्या अनेक पिढ्या बघितल्या होत्या. पण दिसायला ते वृद्ध नव्हते असं ओरसचं मत होतं. त्यांच्याकडे ट्रॅफिक.... मोठ्ठे आवाज... भांडणं.... अपघात..... अस काहीच नव्हतं म्हणे. कारण ती असं काही सांगायला लागली की ओरस गोंधळून जात असे. हे सगळं समजून गौरीला थोड़ विचित्रच वाटलं.

तिने तिच्या जगाची माहिती दिली. त्यात मोठ्ठे आवाज होते; गोंधळ-कलकलाट होते; अपघात होते.... ओरसच्या मते ते सगळं खरं नव्हतंच. कारण त्याला या सगळ्याची कल्पना करताच येत नव्हती.

हळूहळू गौरीची आणि ओरसची चांगली दोस्ती झाली होती. दोघांनाही आता हे लक्षात आलं होतं की ते दोघे वेगवेगळ्या जगातले होते. गौरीच्या खिडकीमध्ये काहीतरी होतं की ज्यामुळे ती ओरसच्या जगाला बघू शकत होती, आणि ते जग... त्यातला ओरस...... तिला बघू शकत होता. गेला आठवडाभर ते दोघे गप्पा मारत होते. खरं सांगायचं तर एकमेकांच्या वेगळेपणाचा अंदाज घेत दोघेही माहिती गोळा करत होते. तो तास-दीड तास म्हणजे गौरीच्या रुक्ष आयुष्यातलं एक सुंदर हिरवं वळण होतं. फ़क्त तिच्यासाठी उघडलं गेलेलं; याची तिला पूर्ण कल्पना आली होती. ती या आणि त्या जगाच्या उंबरठ्यावर उभी होती याची तिला आतापर्यंत कल्पना आली होती.

गौरीचा जीव आई-बाबांमधे जितका रमायचा तितकाच् तो आता ओरसबरोबर गप्पा मारताना खुलायचा. ओरस देखिल तिला बघितलं की खेळ सोडून धावत यायचा. कधीतरी तिची आई घरीच थांबायची गौरीला बरं वाटावं म्हणून. मग गौरीदेखील काही म्हणायची नाही. ती आईशी गप्पा मारताना सारखी खिड़कीबाहेर बघायची. पण तिथे ओरस आणि त्याचं जग दोन्ही नाही दिसायचं. अर्थात त्याची तिला कल्पना होती. तिला हे देखील लक्षात आलं होतं की तिची आई असताना जरी गौरी खिडकीमद्धे बसली तरी ओरसला ती दिसत नव्हती.

असाच अनेक दिवसांपैकी एक दिवस होता. ओरस आणि गौरी गप्पा मारत होते. आणि अचानक ओरस म्हणाला,"गौरी किती दिवस आपण अस गप्पा मारणार? ये न इथे. आपण एकत्र खेळूया." गौरी काही न बोलता गप बसली. तिच गप बसणं म्हणजे होकार आहे असं ओरसला वाटलं आणि मग ओरस् तिच्या मागेच् लागला.

त्याचा आग्रह वाढला तशी गौरी म्हणाली,"अरे ओरस् कस समजाऊ तुला. मला नाही येता येणार तिथे. मुळात मला एकटीने हलताच येत नाही. आणि मी प्रयत्न करून आलेच तिथे तरी तुमचं जग माझ्या जगापेक्षा वेगळं आहे. मी परत येऊच नाही शकले तर? माझ्या आई-बाबांचं कसं होईल असं मला अचानक गायब झालेलं बघुन? अरे अजुन तुझ्या लक्षात नाही का आलं? आपण दोघे एका अशा सीमारेषेवर उभे आहोत; की मी तिथे आले तर परत येऊ शकेन याची मला शाश्वती नाही आहे." गौरीने त्याला शांत करत उत्तर दिलं.

त्यावार ओरस म्हणाला,"मी दादाजींना विचारलं."

"काय म्हणाले ते?" तिने उत्सुकतेने विचारलं.

"तुझ्या परत जाण्याबद्दल ते काहीच म्हणाले नाहीत. ते म्हणाले इथे येण्याचा निर्णय तुला स्वतः ला एकटीने घ्यायचा आहे. त्यांनी मला तुझा निर्णय विचारायला सांगितले आहे." तो म्हणाला.

त्याचं बोलणं ऐकून गौरी थोडी गंभीर झाली. "समजा मी म्हणाले हो येते तर? तुझे दादाजी मला मदत करतील? मला परत इथे माझ्या आई-बाबांकड़े येता येईल? मला चालता येत नाही. फार तर खिड़कीत चढु शकेन; मला ते तिकडे उतरवून घेऊ शकतील? तुमचं जग आमच्या जगापेक्षा अनेक बाबतीत पुढे आहे. तुम्ही जास्त प्रगत आहात. तुमचं कालमापन आमच्यापेक्षा थोडं वेगळं आहे. आमचा तास म्हणजे तुमच्याकडचा बहुतेक दीड तास असावा; असा माझा अंदाज आहे. हे सगळं वेळेचं गणित तुझे दादाजी जमवू शकतील? ओरस मलाही तिथे तुमच्या जगात यावसं वाटतं रे. पण परतीची वाट बंद होईल की काय या भितीने मी तिथे येण्याचा विचार देखील करत नाही. आणि अर्थात हे माझं अधू असणं देखील एक मोठा प्रश्न आहे...... या सगळ्याची उत्तरं तुझे दादाजी देऊ शकतीलं?" तिने एका मागोमाग एक प्रश्न विचारले.

ओरसला काय बोलावं ते सुचत नव्हतं. तो गौरीकडे बघत होता आणि गौरी त्याच्याकडे.... आणि अचानक एक खूप गंभीर आणि खोल खर्जातला आवाज आला..."हो गौरी! सगळ जमेल"

ओरस् आणि गौरी दोघेही दचकले. ओरसने वळून बघितलं. शेजारच्या एका मोठ्ठया झाडामागुन एक अत्यंत उंच आणि गोरिपान, तेजस्वी व्यक्ति ओरस च्या शेजारी येऊन उभी राहिली. त्यांनी शुभ्र पांढरा गाऊन घातला होता... ख्रिश्चन फादर्स घालतात तसा.... मोठी शुभ्र दाढ़ी होती. पण दिसायला ते म्हातारे नव्हते वाटत. उलट चेहेरा तकतकीत, गंभीर, अत्यंत तेजस्वी आणि तरीही थोड़ा मिशिक्ल होता. मोठ्ठे आश्वासक डोळे होते. छान छाप पडावी असं एकूण व्यक्तिमत्व होतं त्याचं. गौरी त्यांना बघुन मंत्रमुग्ध झाली. ओरसला खूप आनंद झाला.

"दादाजी हीच गौरी. माझी नवी मैत्रीण. खरंच तिला आपल्याकडे घेता येईल?" त्याने उत्सुकतेने विचारले.

".....आणि थोड्या वेळात परत पण जाता आले पाहिजे ह..."गौरीने तिच्या मनातला विचार जोडला.

दादाजी दोघांकडे बघुन हसले. "हो... दोन्ही जमेल. पण त्यासाठी गौरीने स्वतः प्रयत्न करावा लागेल. ओरस तिला जे समजलं ते तुला पटत नाही आहे. आपण दोन वेगळ्या जगांच्या सीमा रेषेवर आहोत. तिला इथे येण्यासाठी संघर्ष करावा लागणार आहे. मी मदतीला आहेच. पण सुरवात तिने करावी लागेल. गौरी मागे अनेक प्रवाहांपूर्वी; म्हणजे तुला कळेल अशा भाषेत सांगायचं तर; तुमच्या अनेक वर्षांपूर्वी मी हा प्रयोग केला होता. त्यावेळी ते मला सहज जमलं होतं. त्यामुळे हे नक्की की तू इथे येऊ शकतेस आणि परत जाऊ ही शकतेस. पण सुरवात तू करायची आहेस. बस एवढंच." अस म्हणून दादाजी आश्वासक हसले.

दादाजींच्या आश्वासक हास्याने गौरीला धीर आला. तिने शांतपणे दादाजींकडे बघितलं आणि म्हणाली,"दादाजी, हा खूप मोठा निर्णय आहे माझ्यासाठी. मला वेळ हवा विचार करायला. खूप आवडेल मला तिथे यायला. पण भिती पण वाटते आहे मनातून."

"मी समजु शकतो गौरी. ठिक आहे. विचार कर. तू तुझा वेळ घे... आम्ही आहोतच इथे." दादाजी म्हणाले आणि ओरसकड़े वळून म्हणाले,"चल ओरस. आपली हाक येईल एवढ़यात. मला तुझ्यासारखं पळायचं नाही." आणि मग गौरीला अच्छा करून; लवकर भेटण्याचं वचन देऊन ते मागे वळले.

"अच्छा गौरी. लवकर विचार करून ठरव आणि इथे ये ह." असं हसत म्हणून ओरस देखिल वळला आणि दादाजींना गाठून त्यांच्या बरोबर गप्पा मारत चालायला लागला. गौरीने मान घरात वळवली. आई यायची वेळ झाली होती; पण अजुन ती आली नव्हती.

'काय करावं बरं? खरंच दादाजी म्हणतात तस पूर्वी कोणीतरी कधीतरी गेलं होतं? दादाजी म्हणाले त्यांनीच असं केलं होतं... असेलही. पण मग मला जमेल? या अशा अवस्थेत? आणि परत कशी येणार मी? नाहीच येऊ शकले तर? आईला सांगू का हे सगळं? तिचा विश्वास बसेल का? काय करू?' गौरीच्या मनात विचारांवर विचार चालु होते. तिचं मन पार गोंधळून गेलं होतं. तिला ओरसच्या जगात जावंसं तर वाटत होतं; पण परत येता येईल की नाही याची शाश्वती वाटत नसल्याने ती गोंधळून गेली होती.

"अग कधिपासून हाक मारते आहे बेटा. कुठल्या विचारात बुडली आहेस? " गौरीची आई तिला हलवत म्हणाली.

"अं? अरे आई तू कधी आलीस?" दचकुन गौरी म्हणाली.

"झाला थोडा वेळ. आज काकुंना बरं नाही म्हणून लवकर आटपलं आम्ही. पाहिलं तर खिड़की बाहेर बघुन स्वतःशीच बोलत होतीस तू. मी बाहेर नजर टाकली तर कोणीच नव्हतं, पण तू मात्र दोन-तीन लोक बाहेर असल्यासारखी बोलत होतीस. हसत होतीस. खुश होतीस ग राणी. तुला असं खूप दिवसानी हसताना बघुन डोळ्यात पाणी आलं... मग तुला हाक मारावीशी वाटली नाही आणि मी स्वयंपाकघरात वळले. पण मग अचानक शांत झालीस आणि विचार करत बसलीस. म्हणून मग हाक मारली." आई तिच्या केसातून हात फिरवत म्हणाली.

याचा अर्थ आज आई खोलीत होती तरी गौरीला ते जग आणि ओरस आणि दादाजी दिसाले होते. पण मग त्यावेळी गौरीला तिची आई आणि आईची हाक नव्हती लक्षात आली. किंबहुना तिला आई दिसली देखील नव्हती. हा अजून एक वेगळा झालेला असा बदल होता. जेव्हा ती त्या जगाच्या संपर्कात येत होती त्यावेळी ती या जगाच्या संपर्कातून तुटत होती. म्हणजे त्या काळासाठी ती तिच्या आईपासून तुटत होती. या विचाराने देखील गौरी बावरली. समोर आईला बघून गौरीला एकदम भरून आलं. आईच्या कुशीत शिरत ती म्हणाली,"आईं मी न तुला सोडून कुठ्ठे जाणार नाही. मी तुझ्याजवळ खूप खुश आहे ग."

आईला कळेच ना काय झालं अचानक गौरीला. तिला जवळ घेऊन थोपटत ती म्हणाली,"बेटा कोण आणि का नेईल तुला माझ्यापासून दूर? आणि मी तरी असं होऊ देईन का? अज्जीबात घाबरु नकोस ह. स्वप्न पड़लं का काही तुला राणी?"

"हो.. स्वप्नच... खूप छानसं... हवहवसं वाटेल अस स्वप्न. जाऊ दे न पण तो विषय. चल आज तू लवकर आली आहेस तर काहीतरी खास पदार्थ बनवुया बाबांसाठी. मी पण मदत करते तुला." डोळे पूसत गौरी म्हणाली आणि स्वतःची व्हील चेयर जवळ ओढुन त्यात बसायला तिने सुरवात केली देखिल.

आई थोड़ी गोंधळली. पण ती शक्यतोवर गौरीला दुखवायची नाही. त्यामुळे जास्त प्रश्न न विचारता तिला मदत करायला लागली. आईने गौरीला तिच्या खुर्चीत बसवलं आणि काहीतरी बोलत स्वयंपाक घराच्या दिशेने वळली. गौरीने तिच्या खुर्चीची व्हील्स पुढे केली आणि परत एकदा क्षणभरासाठी मागे वळून त्या खिडकीकडे बघितलं. पण मग तिने काहीसा विचार केला आणि ती स्वयंपाकघराच्या दिशेने वळली. दोघी माय लेकी हसत-गप्पा मारत काहीतरी नवीन पदार्थ करायला लागल्या.

अजूनही आई संध्याकाळी काकुंकड़े जात होती; पण गौरी मोह होऊनही त्या खिड़कीपासून आणि ओरस पासून लांब राहत होती. तिने मनातल्या मनात एक निर्णय घेतला होता. त्यामुळे ठरवून ती त्या खिडकीपासून लांब राहात होती. एरवी दिवसभर ती खिडकीतून बाहेर काही दिसतं आहे का याचा अंदाज घ्यायची. पण आई निघायच्या वेळेस खिड़की ओढुन घेऊन ती तिचा चित्राचा कॅनवास घेऊन बसायची.

असेच दोन आठवडे गेले.

त्या दिवशी रात्री चंद्र खूपच मोठ्ठा दिसत होता. पौर्णिमा होती.मात्र वारा अज्जीबात नव्हता. पण तरीही उकड़त नव्हतं. आज बाबांनी मस्त कुल्फी आणली होती घरी. जेवणं झाल्यावर गौरी आणि आई-बाबा तिच्या खोलीत गप्पा मारत कुल्फी खात होते. सहज गौरीच लक्ष खिड़कीतून बाहेर गेलं आणि ती दचकली. खिड़कीच्या समोरचं जे झाड़ होतं त्याला टेकुन कोणीतरी उभं होतं. अगोदर तिला वाटल भास् होतो आहे. पण मग तिथे हालचाल झाली आणि तिच्या लक्षात आलं की खरंच कोणीतरी उभं आहे. तिने त्या व्यक्तीला बघितलं हे त्या व्यक्तीच्या देखील लक्षात आलं. कारण खिडकी बाहेर होणारी हालचाल थोडी वाढली. आता गौरीचं मन गप्पात रमना. सारखी तिची नजर बाहेर जात होती. शेवटी ती म्हणाली,"आई बाबा झोपुया का आता? मला झोप येते आहे." असा अचानक तिचा मूड का बदलावा हे त्यांच्या लक्षात नाही आलं. पण तसा उशीरही झाला होता. म्हणून मग तिला नीट आडवं व्हायला मदत करून ते दोघे त्यांच्या खोलीत गेले.

त्यांच्या खोलीचा दिवा बंद झाला आणि त्याक्षणी गौरीला तिच्या नावाने मारलेली हाक एकु आली.

"गौरी... गौरी..." आवाज गंभीर आणि खोल होता. ते दादाजी होते. गौरी उठून बसली. तिने खिडकीचा बंद दरवाजा उघडला.

"दादाजी? तुम्ही आहात का?" गौरीने हलक्या आवाजात विचारले.

"हो गौरी. मी.... ओरसचा दादाजी." दादाजी पुढे आले. चंद्राच्या उजेडात. त्यांचे पाणीदार डोळे आज जास्तच चमकत होते.

"काय झाल दादाजी? तुम्ही आज असे या वेळी कसे काय येऊ शकलात? आई-बाबा झोपेपर्यंत तुम्ही थांबलात ते माझ्या लक्षात आलं. याचा अर्थ तुम्हाला इथलं सगळं दिसत होतं न? आणि मुख्य म्हणजे आई-बाबांशी बोलत असताना मला तुम्ही दिसलात. म्हणजे या जगातली माणसं त्या जगाकडे बघताना देखील दिसतात का?" गौरीने त्यांना विचारलं. ती पार गोंधळून गेली होती.

"गौरी.. मला इथलंच काय.. इतरही खूप काही दिसतं. सोय म्हणून मी स्वतःला दादाजी म्हणून घेतो. पण माझा प्रवाह... म्हणजे मी जगलेला काळ.... कोणालाही सांगता येणार नाही इतका आहे."दादाजी त्याच गंभीर आणि खोल शांत आवाजात बोलत होते. बोलता बोलता ते खिडकीच्या खूपच जवळ आले.

क्रमशः